Tổng Bí thư đã nói rõ: “Pháp luật không chỉ là công cụ điều chỉnh hành vi xã hội, mà phải được xem là cơ sở tổ chức, vận hành quyền lực nhà nước, là nền tảng vững chắc để bảo vệ quyền con người, quyền công dân và là đòn bẩy thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội”. Tư duy này đã đặt ra một yêu cầu lớn: xây dựng văn hóa pháp luật như một trụ cột tinh thần để cải cách thể chế có thể đi vào thực chất.

Cần hiểu rằng văn hóa pháp luật không đơn thuần là việc phổ biến kiến thức pháp lý hay tuyên truyền tuân thủ luật. Văn hóa pháp luật là một hệ thống chuẩn mực sống, nơi luật pháp được tôn trọng, thực thi nghiêm minh, vận dụng sáng tạo và được bảo vệ như một giá trị chung. Đó là môi trường nơi pháp luật không chỉ "trị" mà còn "dẫn", nơi người dân thấy mình được bảo vệ và được khuyến khích sáng tạo, nơi chính quyền không phải là người “ban phát” mà là người “phục vụ”.

Sự hình thành nền văn hóa ấy đòi hỏi ba tầng nấc: (1) văn hóa của người xây dựng luật, (2) văn hóa của người thực thi luật và (3) văn hóa của công dân. Mỗi tầng nấc ấy đều có vai trò riêng nhưng gắn bó chặt chẽ trong tổng thể một xã hội pháp quyền.

Trong bối cảnh đất nước đang bước vào giai đoạn phát triển mới, với yêu cầu cao về tốc độ và chất lượng tăng trưởng, thể chế không còn là “hệ khung kỹ thuật pháp lý” đơn thuần, mà là trụ cột định hình phương thức phát triển quốc gia. Và chính vì vậy, Nghị quyết 66 của Bộ Chính trị đã được Tổng Bí thư Tô Lâm gọi là “lời hiệu triệu cho một cuộc cải cách thể chế sâu sắc”, với mục tiêu cốt lõi là “xây dựng hệ thống pháp luật hiện đại, thực chất, vì nhân dân phục vụ”. Tuyên bố ấy không chỉ là một định hướng hành động, mà còn phản ánh một bước chuyển tư duy căn bản: từ “pháp luật là công cụ quản lý” sang “pháp luật là nền tảng kiến tạo và động lực phát triển”./.